Odbudowa Warszawy
– Podaj cegłę!
– Szczecińską, czy wrocławską?
- Dwaj panowie na budowie
Cały naród zabiera Niemcom cegły
- Hasło odbudowniczych
Odbudowa Warszawy – największe przedsięwzięcie socrealistyczne na świecie. Zemsta na Niemcach za zburzenie Warszawy, poprzez rozbiórkę ich miast.
Idea
Ideą socrealistycznych odbudowniczych było dobicie zrujnowanej wojną stolicy i wybudowanie bliźniaczej Moskwy. Postawiono na sprawdzone u wschodnich braci rozwiązania: szerokie, proste ulice[1], ogromne place i stanowiska na przenośne saturatory. Miało to zapewnić typowo socrealistyczny monumentalizm, a skutkiem ubocznym jest jeden z najlepszych układów komunikacyjnych w Europie oraz rekordowa ilość zieleni, ustępująca jedynie Rzeszowowi, który przesuwa swoje granice ustawicznie w stronę lasu. Efekt osiągnięto poprzez wyburzanie całych kwartałów zabudowy oraz pozamiatania resztek po getcie.
Niektórzy – głównie element kontrrewolucyjny – twierdzą, że według sporządzonego w 1947 raportu Józefa Sigalina przy zastosowaniu dostępnych środków było możliwe odbudowanie miasta w przedwojennym kształcie. UB uspokaja: żadnego raportu nie było, a jeśli widziałeś jedną z 10000 jego kopii, skonsultuj się z lekarzem lub pracownikiem ideologicznym twojego zakładu pracy.
Jedynym odstępstwem od socjalistycznej myśli architektonicznej jest Stare Miasto, które odbudowano wiernie według pierwowzoru. Dzięki temu udało się je wcisnąć w 1980 roku na listę UNESCO jako... największy przykład wiernej odbudowy.
Przykłady inwestycji
- Pałac Kultury i Nauki – największe dzieło socrealistycznej myśli architektonicznej w Warszawie[2]. Ostatnio jest moda na na zasłanianie tej wielkiej konstrukcji, co jakiś czas pojawia się pomysł zasłonięcia go wieżowcami wybudowanymi na placu Defilad. Prowizorycznie wykorzystuje się do tego reklamy wielkopowierzchniowe.
- Marszałkowska Dzielnica Mieszkaniowa – osiedle zlokalizowane w okolicy placu Konstytucji. Uznawane za brzydactwo, ale ostatnio stawiane za wzór planowania przestrzennego w porównaniu do współczesnych osiedli budowanych przez deweloperów.
- Trasa W-Z – przykład realizacji rusztowego układu komunikacyjnego ze zbyt wąskim tunelem pod Starym Miastem. Obecnie genialny układ rusztowy spotyka się z krytyką znawców ze względu na zbyt duże przekroje ulic i kierowanie zbyt dużej ilości samochodów do centrum.
Skutki odbudowy
- Powstanie drugiego Trójmiasta – Krakowskiego Przedmieścia w Warszawie, zbudowanego z wrocławskiej cegły;
- Rozwój kolejnictwa poprzez transport cegieł;
- Boom budowlany w ZSRR, który co trzecią cegłę dostawał gratis.
Przypisy