Makaron: Różnice pomiędzy wersjami
M (→Funkcje makaronu: warto zauważyć) |
M (dodano link do artykułu Obrus) |
||
| Linia 6: | Linia 6: | ||
== Makaron na przestrzeni wieków == |
== Makaron na przestrzeni wieków == |
||
Słowo „makaron” pochodzi z [[Łacina|języka łacińskiego]]. Jest to zlepek wyrazów „macabrus” (mąka rozsypana na |
Słowo „makaron” pochodzi z [[Łacina|języka łacińskiego]]. Jest to zlepek wyrazów „macabrus” (mąka rozsypana na [[obrus]]ie) i „aronus” (aronia). Nietrudno więc odgadnąć, iż pierwotnie makaronem nazywano danie składające się z mąki na płóciennej serwetce, polanej odrobiną soku z aronii. Z biegiem lat gusta smakoszy zmieniły się, toteż unowocześniono danie. Średniowieczny skryba Jaśko z Kokoszowa podaje: ''Ać do mąki niewieście jedn jaje dodają, coby wnitrznąści łacniej przetrząsać to miały''. Za królowej Marylki przyjęto francuską modę polewania makaronu sosem pomidorowym zamiast sokiem z aronii. W Rzeczpospolitej wytworzyły się dwa obozy: aronników (tradycjonalistów) i pomidorowców (zwanych [[fircyk]]ami). Konflikt objął całą brać szlachecką i trwał przez około 100 lat. [[Stanisław August Poniatowski|Ostatni król Polski]] opowiedział się za pomidorowcami, co spowodowało [[Konfederacja barska|konfederację barską]] (jej nazwa pochodzi od powszechnego przekonania, iż barszcz także robi się z aronii). Pewien szlachcic próbował zmusić króla do zmiany stanowiska, rzucając mu się pod nogi w drzwiach do jadalni na [[Zamek Królewski w Warszawie|Zamku Królewskim]]. Niestety, monarcha nie uległ i wszyscy wiemy, [[Rozbiory Polski|co się stało potem]]. Pod zaborami zmieniono sposób przyrządzania makaronu. Do ciasta dodawano soku z aronii, a gotowe danie polewano sosem pomidorowym. W ten sposób łączono zwaśnione strony. Miało to też oznaczać scalenie państwa. W dwudziestoleciu międzywojennym makaron podawano na sucho z powodu barwy obu tradycyjnych sosów – pewien polityk wyrażał się nieco nieprzychylnie o czerwieni. Obecnie modny jest sos pomidorowy oraz hit rynku '79 – sos chrzanowy. |
||
== Funkcje makaronu == |
== Funkcje makaronu == |
||
Wersja z 17:59, 31 mar 2020
.jpg)
Makaron – pożywienie z mąki, spożywane po uprzednim ugotowaniu z jajkiem, twarogiem albo czymkolwiek. Surowy jest twardy i żółciejszy niż ugotowany. Wśród wielu dziwacznych rodzajów makaronu wyróżniają się świderki, czasem błędnie zwany spaghetti i muszelki. Najbardziej kiczowate są te pierwsze i można je kupić w każdym sklepiku osiedlowym.
Wbrew powszechnym opiniom wynalazcą makaronu nie jest jakiś Włoch, lecz szkocki Żyd nazwiskiem MacAaron.
Makaron na przestrzeni wieków
Słowo „makaron” pochodzi z języka łacińskiego. Jest to zlepek wyrazów „macabrus” (mąka rozsypana na obrusie) i „aronus” (aronia). Nietrudno więc odgadnąć, iż pierwotnie makaronem nazywano danie składające się z mąki na płóciennej serwetce, polanej odrobiną soku z aronii. Z biegiem lat gusta smakoszy zmieniły się, toteż unowocześniono danie. Średniowieczny skryba Jaśko z Kokoszowa podaje: Ać do mąki niewieście jedn jaje dodają, coby wnitrznąści łacniej przetrząsać to miały. Za królowej Marylki przyjęto francuską modę polewania makaronu sosem pomidorowym zamiast sokiem z aronii. W Rzeczpospolitej wytworzyły się dwa obozy: aronników (tradycjonalistów) i pomidorowców (zwanych fircykami). Konflikt objął całą brać szlachecką i trwał przez około 100 lat. Ostatni król Polski opowiedział się za pomidorowcami, co spowodowało konfederację barską (jej nazwa pochodzi od powszechnego przekonania, iż barszcz także robi się z aronii). Pewien szlachcic próbował zmusić króla do zmiany stanowiska, rzucając mu się pod nogi w drzwiach do jadalni na Zamku Królewskim. Niestety, monarcha nie uległ i wszyscy wiemy, co się stało potem. Pod zaborami zmieniono sposób przyrządzania makaronu. Do ciasta dodawano soku z aronii, a gotowe danie polewano sosem pomidorowym. W ten sposób łączono zwaśnione strony. Miało to też oznaczać scalenie państwa. W dwudziestoleciu międzywojennym makaron podawano na sucho z powodu barwy obu tradycyjnych sosów – pewien polityk wyrażał się nieco nieprzychylnie o czerwieni. Obecnie modny jest sos pomidorowy oraz hit rynku '79 – sos chrzanowy.
Funkcje makaronu
- Owijająca, można nim kogoś lub coś owinąć.
- Konsumpcyjna, się go je albo spożywa, ewentualnie konsumuje.
- Ozdobna, można doczepić nitkę i używać jako ozdobę choinkową albo kolczyki.
- Niektóre odmiany są używane przez Włochów jako paliwo i używka.
To jest tylko zalążek artykułu z dziedziny sztuki kulinarnej. Jeśli wiesz co jesz – rozbuduj go.
