Język czeski
|
Ten artykuł dotyczy prawdziwego języka. Zobacz też Polski język czeski. |
Język czeski (česky jenziček, čestina) – język z grupy zachodniotadżyckiej. Wykazuje największe pokrewieństwo z językami: polskim, słowackim i arabskim. Spotykany jest przede wszystkim w Czechach (Česká Republička). Mówią nim wszyscy Czesi oprócz czeskiej reprezentacji w piłce nożnej (mówiącej po angielsku), szaleni, opici pilznerem lingwiści oraz złośliwi goście na Słowacji, chcący wpienić autochtonów.
Język czeski charakteryzuje się jedną, dominującą właściwością, jest mianowicie porażająco śmieszny. Osoby cudzoziemskie mające z nim kontakt foniczny (ale często i graficzny) doświadczają sensacji żołądkowych niczym po zjedzeniu knedliczków (knědličký), a nawet lądują na krótkotrwałej obserwacji w najbliższym szpitalu psychiatrycznym (špitalný odšajbový přibitek nebo můzhovnickove nemocnice).
Język czeski znany jest z kilku filmów (czeskie filmy – české nudovinký), kreskówek (słynny Krecik, symbol czeskiej tępoty, którego jedynymi kwestiami były Jeeeeee! i Ahjo!), a także książek, gazet, etykiet na piwie i odświeżaczy powietrza.
Zdrabnianie
Istotną cechą czeskiego jest również usilne zdrabnianie wszystkiego, co tylko się da. Zasadę tę ilustrują poniższe przykłady:
- szkoła – školička
- gówno – hovínko
- flaga/parasol – šmatička na patičku/deštník
- czekolada – kakaová deštička
- telefon komórkowy – ukradená cihlička
- denaturat – fioletová napitečka
- spodnie dresowe – šelesticské drehové halotky
- łódź – ďuravá lůpinká
- gimnastyka – zdrvotné vyhybaský
- zegarek – hodinečky
- czapka – náhlavník
- chusteczka do nosa – smrková šmatička
- stanik – cycková výhoda
- krzesło – podprdelnice
- papier toaletowy – utírák zadečku
- itd.
Niektóre wyrazy są jednak śmieszne nawet bez zdrabniania, co jest wiekopomnym osiągnięciem Czechów, na przykład:
- awaria pługa – porucha na ruhadle
- oś liczbowa – číselná osa
- śpioszki – dupačky
- kapcie – bačkory
- paluszki – tyčinky
- dach – střecha
- dobra sprzedaż – dobrý odbyt
- rekin – žralok
- zakonnica – jeptiška
- chwilowo nieobecna – momentálně nepřítomná
- odjazdy autobusów – autobusové odchody
- częstotliwość procesora – frekvence čipu
- płyta główna PC – základní deska
- płyta kompaktowa – kompaktní desečka (cédéčko)
- emerytura – odchod do důchodu
Inne zwroty:
- ptasie mleczko – ptákové hovinko
- Być albo nie być – oto jest pytanie. – Být či nebýt? Toto je otázka!
- rękawice bokserskie – mordové rozbijačký
- gołąb – střechový sráč
- rekin ludojad – lůdkový pogryzač
- tygrys – páskovaný pogryzač
- konserwa – pálcová torturá
- menel – smrdoucý náhabyvač
- rodak – pivný pohlánač
- ochroniarz, bramkarz – potencjálný potůrbovnik
- zając – polný popěrdáláč
- serwetka – mordová vyčeračka
- autostopowiczka – lodárna motélová
- podpaska – podmáitéčkova vhládanka
- papier toaletowy – dupová vytěračka
- krzesło – dupový podperač
- kot – miaučoucy drápač
- jeż – chodící kaktus
- komputer – doprůdne ličidlo
- kamikadze – japonsky spadalec
- ogórek konserwowy – styrylizowany uhorek
- terminator – elektronicky mordulec
- info stojące na przystankach autobusowych – odchody busů
- mam pomysł – mám nápad
- miejsce stałego zamieszkania – trvalé bydliště
- stonka ziemniaczana – mandelinká bramborová
- plaster na odciski – náplast na kuří oko
- wiewiórka – dřevní kocour
- teatr narodowy – narodní divadlo
- zepsuty – porouchaný
- koparka – rypadlo
- Zaczarowany flet – Zachlástaná flétnička
- związek nieorganiczny – anorganická sloučenina
- umowa międzynarodowa – mezinárodní smlouva
- Związek Reński – Rýnský spolek
- pokrzywa – hvascik pařydupnik
- lody – zmrzlina
- hot dog – párek v rohlíku
- skinhead – hololebek/holohlav
- maj – květen
- frytki – francouzské hranolky
- itd.
Zaimki wskazujące
 |
Ta sekcja artykułu została napisana po zażyciu przez autora hurtowych ilości czeskiego piwa. Nie odpowiadamy za wszelkie uszczerbki na zdrowiu i wątrobie wywołane jej czytaniem. |
Po ludzku – zaimki wskazujące to słówka typu ten, ta, to, tego, tamtego, jej i tak dalej. W języku czeskim podstawowe zaimki wskazujące to ten, ta, to, identycznie jak w polskim. W dopełniaczu to jest toho, té, toho, nadal proste.
Z niewiadomych przyczyn Czesi odczuwają potrzebę ciągłego podkreślania o co konkretnie im chodzi, dlatego na przykład pokazując palcem na kontroler PLC mówią tento peelcečko, analogicznie mówią tato i toto. Zabawniej robi się, gdy zaczyna dochodzić do głosu czeski odpowiednik słowa oto – hle, a następnie to wszystko jest łączone, mieszane, deklinowane i bełkotane przez pijanych Czechów. Poniżej spisaliśmy kilka czeskich zaimków wskazujących z tłumaczeniami:
- tohle – to oto;
- tohohle – tego oto;
- tohotohle – tego to oto;
- těchhle – tych oto;
- tohohletoho – tego oto tego;
- tentohletétentoho – ten to oto tę ten tego (fragment rozmowy dwóch Czechów zasłyszany w barze opisujący romans kolegi z sekretarką);
- těchhletentotentoho – tych oto ten to ten tego (komentarz nt. sytuacji politycznej w Czechach i postawy polityków partii rządzącej wobec narodu);
- tentonetentehotéhletotímtohletomuto – ten to nie ten tego tej oto to tym to oto temu to (tego nie tłumaczymy ze względu na dużą ilość wulgaryzmów, Nonsensopedię przecież też czytają dzieci).
Jak widać, samymi zaimkami wskazującymi można w języku czeskim wyrazić właściwie dowolne zdanie. O ile wyżłopie się przedtem odpowiednią ilość piwa.
Minirozmówki czesko-polskie
- – Co chceš, do prdele? – Witam.
- – Promiňte. – Sorry.
- – Kolik chcete za to hovno? – Ile to kosztuje?
- – Hele, kde se tady můžu nejblíž vysrat? – Sorry, gdzie jest najbliższa toaleta?
- – Seru na to! / Mam to v prdeli – Proszę wybaczyć, ale nie interesuje mnie to.
- – Co to do prdele je?!? – Co to jest?
- – Jdi do prdele! – Do widzenia.
- – Tma jak v prdeli – Bardzo tu ciemno.
- – Dej sem ten mobil, nebo ti dám takovou jebu, až zapomeneš, jak se jmenuješ! – Czy mógłbym pożyczyć na chwilę Pański telefon? Muszę zadzwonić do chorej matki.
- – Co to je, do prdele, vaše knedlíčkové těsto je tlusté jako té české kůloplujký! – Co to ma znaczyć, ciasto w waszych knedlach jest grube niczym czeskie kulomiotki!
- – Hovno se stalo. – Nie, nie, nic mi nie jest.
- – Mám nápad. – Mam pomysł.
- – To je sračka. – Fajne, ale mogło być lepsze.
- - Pane vrchní, ta ryba smrdí! – Jo, jo, už otvírám okno! – dialog gastronomiczny.
Czeskie językowe połamańce
Polacy mają swój stół z powyłamywanymi nogami czy chrząszcz brzmi w trzcinie. A teraz spróbujcie słynnych, czeskich łamańców, w których nawet samogłosek brakuje.
- Strč prst skrz krk – włóż palec przez gardło.
- Smrž pln skvrn zvlhl z mlh – smardz pełen kropel wilgoci od mgieł.
- Pštros s pštrosicí a třemi pštrosáčaty – struś ze strusiem i trzema małymi strusiami.
