Lesotho: Różnice pomiędzy wersjami
({{EK|ctrl i c każdy umie nacisnąć, a robić to nie ma komu}}) |
(→Ludzie) |
||
(Nie pokazano 26 wersji utworzonych przez 12 użytkowników) | |||
Linia 1: | Linia 1: | ||
{{Państwo infobox |
|||
{{EK|ctrl i c każdy umie nacisnąć, a robić to nie ma komu}} |
|||
|państwo=Królestwo Lesotho |
|||
sotho |
|||
|symbol=Flag of Lesotho.svg |
|||
Skocz do: nawigacji, szukaj |
|||
|symbol nazwa=Jakże oryginalna flaga Lesotho z czymś czarnym pośrodku |
|||
Muso oa Lesotho |
|||
|stolica=Maseru |
|||
Kingdom of Lesotho |
|||
|król=<del>Lassie</del> Letsie II |
|||
Królestwo Lesotho |
|||
|dewiza=''Khotso, Pula, Nala'' (Pokój, wygrana w [[Lotto]], dobrobyt) |
|||
Flaga Lesotho |
|||
|premier=Tom Thabane |
|||
Herb Lesotho |
|||
|ludność=ponad 2 miliony plemiennych |
|||
Flaga Lesotho Herb Lesotho |
|||
|gęstość=67 plemiennych/km² |
|||
Dewiza: (sth.) Khotso, Pula, Nala |
|||
|powierzchnia=30 355 km², 95% zajęte przez plemiona |
|||
(Pokój, Deszcz, Dobrobyt) |
|||
|język=''le sotho'', [[Język angielski|le angielski]] |
|||
Hymn: Lesotho Fatse La Bontata Rona |
|||
|ustrój=plemienna monarchia konstytucyjna |
|||
Położenie Lesotho |
|||
|religia=wierzenia plemienne, [[kościół katolicki|katolicyzm]] |
|||
Język urzędowy sotho, angielski |
|||
|waluta=loti, skóra, ofiary ze zwierząt i ludzi |
|||
Stolica Maseru |
|||
}} |
|||
Ustrój polityczny monarchia konstytucyjna |
|||
{{cytat|Witajcie w '''Basutolandii'''! Przygotujemy dla <del>nas</del> was mięsną kolację!|<del>Plemiennik ludojad</del> Wódz plemienia do przybysza}} |
|||
Głowa państwa król Letsie III |
|||
{{cytat|Zjadłbym konia z kopytami!|Mieszkaniec '''Lesotho''' o twoim [[Penis|koniu]]... Dosłownie}} |
|||
Szef rządu premier |
|||
'''Lesotho''' (kiedyś '''Basuto''') – [[Państwo|państewko]]-enklawa, które graniczy wyłącznie z [[Republika Południowej Afryki|Republiką Południowej Afryki]]. Uzyskało niepodległość od [[Wielka Brytania|Wielkiej Brytanii]] [[4 października]] [[1966]] roku. Jest opanowany przez dzikie plemiona, które ustanowiły sobie monarchię konstytucyjną. Około 40% miejscowej ludności żyje za 1,25 [[Dolar|$]] dziennie (około 3,94 [[1 złoty|zł]]). |
|||
Bethuel Pakalitha Mosisili |
|||
Powierzchnia |
|||
• całkowita |
|||
• wody śródlądowe 137. na świecie |
|||
30 355 km² |
|||
~0% |
|||
Liczba ludności (2005) |
|||
• całkowita |
|||
• gęstość zaludnienia 146. na świecie |
|||
2 031 348▲ |
|||
67 osób/km² |
|||
Jednostka monetarna loti (LSL) |
|||
Niepodległość od Wielka Brytania Wielkiej Brytanii |
|||
4 października 1966 |
|||
Religia dominująca Katolicyzm |
|||
Strefa czasowa UTC +2 |
|||
Kod ISO 3166 LS |
|||
Domena internetowa .ls |
|||
Kod samochodowy LS |
|||
Kod telefoniczny +266 |
|||
Mapa Lesotho |
|||
== Historia == |
|||
Lesotho (wcześniej Basuto) – państwo w południowej Afryce, będące enklawą w Republice Południowej Afryki. |
|||
Państwo powstało pod nazwą Basuto, w [[XIX wiek]]u. W [[1868]] roku zostało anektowane przez Wielką Brytanię |
|||
Spis treści |
|||
Król Letsie II zaczął rządzić i rządzi do dziś. Jego władza nastąpiła, gdy jego ojciec, Moshoeshoe II, zginął w [[kolizja drogowa|wypadku samochodowym]] w drodze do Maseru, gdyż kierowca upił się importowanej [[Wódka|Gorzkiej Żołądkowej]] i na chwilę zasnął. |
|||
[ukryj] |
|||
W [[2007]] roku rozpoczął się kryzys <del>gospodarczy</del> żywnościowy. Z braku pieniędzy pożywienia większość ludzi zgłodniała. Ratunkiem tego był [[kanibalizm]]. |
|||
1 Ustrój polityczny |
|||
2 Podział administracyjny |
|||
3 Geografia |
|||
4 Historia |
|||
5 Gospodarka |
|||
6 Demografia |
|||
6.1 Religie |
|||
7 Kultura |
|||
8 Przypisy |
|||
9 Link zewnętrzny |
|||
== Geografia == |
|||
Ustrój polityczny[edytuj] |
|||
Kraj graniczy z Republiką Południowej Afryki, RPA, Republic of South Africa, Republiek van Suid-Afrika, iRiphabliki yeSewula Afrika, iRiphabliki yomZantsi Afrika, iRiphabhuliki yaseNingizimu Afrika, iRiphabhulikhi yeNingizimu Afrika, Repabliki ya Afrika-Borwa, Rephaboliki ya Afrika Borwa, Rephaboliki ya Aforika Borwa, Riphabliki ra Afrika Dzonga, Riphabuḽiki ya Afurika Tshipembe, RPA... i z RPA. Lesotho żąda dostępu do [[Morze|morza]], a nawet do [[ocean]]u, gdyż tam znajduje się najwięcej smacznych [[Ryba|ryb]]. |
|||
Lesotho jest jedynym krajem na świecie położonym w całości na wysokości ponad 1000 m n.p.m., ponieważ w większości znajduje się na wyżynie, dlatego mało kto potrafi wejść na teren państwa. Państwo posiada [[góry|pasmo górskie]], jeszcze wyższe od niego. Najwyższy szczyt, Thabana Ntlenyana, sięga ponad 3482 m n.p.m. |
|||
Lesotho jest niepodległą monarchią konstytucyjną w ramach Wspólnoty Narodów. Obowiązuje konstytucja z 2 kwietnia 1993 r. Głową państwa jest król (monarchia dziedziczna). Władza ustawodawcza należy do dwuizbowego parlamentu: Zgromadzenie narodowe (izba niższa, 80 członków wybieranych na 5-letnią kadencję) i Senat (izba wyższa, składa się z 22 wodzów plemiennych lub ich przedstawicieli oraz 11 senatorów wybieranych przez króla). Władza wykonawcza należy do rządu z premierem na czele. W Lesotho obowiązuje system wielopartyjny. Główna partia to Partia Kongresowa Basuto (BCP), założona w 1952 r. |
|||
Podział administracyjny[edytuj] |
|||
Tutejszy klimat, zwrotnikowy, jest bardzo nieprzyjazny, mało kto się z nim koleguje, częściej jest wypędzany za pomocą radiatorów i wentylatorów. Jest gorąco i wilgotno. Najlepszym miejscem do zamrażania ofiar ludzkich są góry, gdzie panują mroźne [[Zima|zimy]] z opadami [[śnieg]]u. |
|||
Information icon.svg Osobny artykuł: Podział administracyjny Lesotho. |
|||
Flora i fauna są bardzo ubogie. Wśród [[roślina|roślin]] znacznie przeważa sawanna, w górach roślinność trawiasta i alpejska. [[Zwierzę]]tami zamieszkującymi na tych terenach to m.in.: [[człowiek|ludzie]], antylopy, [[zając]]e i różne gatunki gadów. |
|||
Lesotho jest podzielone na 10 dystryktów: |
|||
== Gospodarka == |
|||
Berea |
|||
Lesotho jest jednym z producentów [[moher (materiał)|moheru]] (materiału, nie ludzi), dzięki czemu nasze babcie mogą chodzić w moherowych berecikach. Gospodarka rolna w państwie jest bardzo słaba. [[Ziemniak]]i muszą być importowane (szczególnie [[Nonsensopedia|te z Internetu]]), a także świeże udka i nóżki z [[człowiek]]a. |
|||
Butha-Buthe |
|||
Leribe |
|||
Mafeteng |
|||
Maseru |
|||
Mohale's Hoek |
|||
Mokhotlong |
|||
Qacha's Nek |
|||
Quthing |
|||
Thaba-Tseka |
|||
== Ludzie == |
|||
Geografia[edytuj] |
|||
Mieszkańcy Lesotho są bardzo głodni, więc czekają, aż do nich ofiara przyjdzie<ref>Prawdopodobnie zboże z RPA, albo [[człowiek]]</ref>. Oni wierzą, że [[dziki słoń z serem zamiast głowy]] naprawdę istnieje. |
|||
== Zobacz też == |
|||
Information icon.svg Osobny artykuł: Geografia Lesotho. |
|||
* [[Eswatini]] |
|||
* [[Republika Południowej Afryki]] |
|||
{{Przypisy}} |
|||
Powierzchnia całkowita: 30 355 km² |
|||
{{Afryka}} |
|||
lądowa: 30 355 km² |
|||
wody: 0 km² |
|||
Długość granic: 909 km |
|||
Linia brzegowa: 0 km |
|||
[[Kategoria:Lesotho| ]] |
|||
Lesotho jest jedynym krajem na świecie położonym w całości na wysokości ponad 1000 m n.p.m. Wzdłuż granicy południowo-wschodniej rozciąga się pasmo Gór Smoczych (najwyższy szczyt - Thabana Ntlenyana 3482 m n.p.m.), na północy zaś Maloti, z którego wypływa główna rzeka Oranje. |
|||
[[en:Lesotho]] |
|||
W kierunku zachodnim krajobraz zmienia się z górzystego na wyżynny. Klimat zwrotnikowy, z temperaturą i opadami zmodyfikowanymi położeniem n.p.m., w górach mroźne zimy z opadami śniegu, na niżej położonych terenach ciepło i wilgotno. |
|||
[[es:Lesotho]] |
|||
[[fr:Lesotho]] |
|||
Naturalną szatę roślinną stanowi sawanna, na stokach gór roślinność trawiasta, w wysokich górach alpejska. Świat zwierzęcy reprezentują m.in.: antylopy, zające i różne gatunki gadów. |
|||
[[it:Lesotho]] |
|||
Historia[edytuj] |
|||
[[no:Lesotho]] |
|||
[[pt:Lesoto]] |
|||
XIX w. – utworzenie państwa Basuto |
|||
[[zh:莱索托]] |
|||
1868 – aneksja przez Wielką Brytanię |
|||
1966 – uzyskanie niepodległości w ramach Wspólnoty Narodów, przyjęcie do ONZ |
|||
1970 – zamach stanu przeprowadzony przez ówczesnego premiera J. Jonathana, zawieszenie konstytucji, represje, ograniczenie władzy króla |
|||
1975 – doszło do pogorszenia stosunków z RPA |
|||
1979 – walki sił rządowych z partyzantką (Armia Wyzwolenia Lesotho) |
|||
1986 – RPA wprowadziło blokadę granicy z Lesotho; w wyniku zamachu stanu władzę w kraju przejął generał J.M. Lekhanya, który przywrócił uprawnienia króla |
|||
1990 – Rada Wojskowa rządząca Lesotho zdetronizowała króla Moshoeshoe II, nowym władcą został Letsie III, jego syn |
|||
1991 – kolejny zamach stanu przeprowadzony przez pułkownika E.T. Ramaema, zezwolenie na działanie partii politycznych, z emigracji wraca Moshoeshoe II |
|||
1993 – przeprowadzono pierwsze od wielu lat wolne wybory parlamentarne, wygrała partia kongresowa Basuto, premierem został Ntsu Mokhehle. |
|||
1995 – ponownie królem został Moshoeshoe II |
|||
1996 – Moshoeshoe II zginął w wypadku samochodowym, królem został Letsie III |
|||
1998 – nowym szefem rządu został Bethuel Pakalitha Mosisili, w kraju doszło do zamieszek, interwencja wojsk południowoafrykańskiej wspólnoty rozwoju |
|||
1999 – zakończenie interwencji |
|||
2002 – Mosisiili znowu premierem |
|||
2006 – Lesotho z okazji 40. rocznicy uzyskania niepodległości zmieniło flagę państwową |
|||
2007 – W Lesotho oficjalnie ogłoszono kryzys żywnościowy. Głód dotknął już ok. 20% populacji kraju. |
|||
Gospodarka[edytuj] |
|||
Lesotho jest silnie powiązana z RPA, jednak różnice społeczne i etniczne są znaczne[1]. Tylko niewielka część ziemi nadaje się pod uprawę, głównie kukurydzy, sorgo, pszenicy, fasoli. Dużą rolę odgrywa hodowla kóz angorskich, dostarczających wysokogatunkowej wełny - moheru. Przedmiotem eksportu do RPA jest słodka woda, a projektowana w górach zapora i elektrownia wodna na rzece Oranje ma dostarczyć tym państwom również elektryczności. |
|||
Słabo rozwinięty przemysł ograniczony jest do przetwórstwa spożywczego i zakładów odzieżowych. Znaczna liczba obywateli Lesotho pracuje w RPA, a ich zarobki, oprócz dochodów z turystyki, stanowią znaczącą pozycję w budżecie państwa. |
|||
Demografia[edytuj] |
|||
(2006) |
|||
Liczba ludności 2 022 331 |
|||
Ludność według wieku |
|||
0 - 14 lat 36,8% |
|||
15 - 64 lat 58,3% |
|||
ponad 64 lata 4,9% |
|||
Wiek (mediana) |
|||
W całej populacji 20,3 lat |
|||
Mężczyzn 19,7 lat |
|||
Kobiet 21 lat |
|||
Przyrost naturalny - 0,46% |
|||
Współczynnik urodzeń 24,75 urodzin/1000 mieszkańców |
|||
Współczynnik zgonów 28,71 zgonów/1000 mieszkańców |
|||
Współczynnik migracji - 0,68 migrantów/1000 mieszkańców |
|||
Ludność według płci |
|||
przy narodzeniu 1,03 mężczyzn/kobiet |
|||
poniżej 15 lat 1,01 mężczyzn/kobiet |
|||
15 - 64 lat 0,94 mężczyzn/kobiet |
|||
powyżej 64 lat 0,66 mężczyzn/kobiet |
|||
Umieralność noworodków |
|||
W całej populacji 87,24 śmiertelnych/1000 żywych |
|||
płci męskiej 92,04 śmiertelnych/1000 żywych |
|||
płci żeńskiej 82,28 śmiertelnych/1000 żywych |
|||
Oczekiwana długość życia |
|||
W całej populacji 34,4 lat |
|||
Mężczyzn 35,55 lat |
|||
Kobiet 33,21 lat |
|||
Rozrodczość 3,28 urodzin/kobietę |
|||
Religie[edytuj] |
|||
Chrześcijanie - 68% |
|||
Katolicy - 36% (zobacz: Podział administracyjny Kościoła katolickiego w Lesotho) |
|||
Protestanci - 31,2%, gł. Kościół Ewangeliczny, Anglikanizm, Metodyzm i Zielonoświątkowcy |
|||
Animiści - 27% |
|||
Bahaiści - 1,1% |
|||
Świadkowie Jehowy - 0,15% [2](zobacz: Świadkowie Jehowy w Lesotho) |
Aktualna wersja na dzień 22:39, 28 sie 2021
Królestwo Lesotho | |
---|---|
Jakże oryginalna flaga Lesotho z czymś czarnym pośrodku | |
Stolica | Maseru |
Król | |
Premier | Tom Thabane |
Dewiza | Khotso, Pula, Nala (Pokój, wygrana w Lotto, dobrobyt) |
Ludność | ponad 2 miliony plemiennych |
Gęstość zaludnienia | 67 plemiennych/km² |
Powierzchnia | 30 355 km², 95% zajęte przez plemiona |
Język urzędowy | le sotho, le angielski |
Ustrój | plemienna monarchia konstytucyjna |
Religia | wierzenia plemienne, katolicyzm |
Waluta | loti, skóra, ofiary ze zwierząt i ludzi |
Witajcie w Basutolandii! Przygotujemy dla nas was mięsną kolację!
Plemiennik ludojadWódz plemienia do przybysza
Zjadłbym konia z kopytami!
- Mieszkaniec Lesotho o twoim koniu... Dosłownie
Lesotho (kiedyś Basuto) – państewko-enklawa, które graniczy wyłącznie z Republiką Południowej Afryki. Uzyskało niepodległość od Wielkiej Brytanii 4 października 1966 roku. Jest opanowany przez dzikie plemiona, które ustanowiły sobie monarchię konstytucyjną. Około 40% miejscowej ludności żyje za 1,25 $ dziennie (około 3,94 zł).
Historia[edytuj • edytuj kod]
Państwo powstało pod nazwą Basuto, w XIX wieku. W 1868 roku zostało anektowane przez Wielką Brytanię Król Letsie II zaczął rządzić i rządzi do dziś. Jego władza nastąpiła, gdy jego ojciec, Moshoeshoe II, zginął w wypadku samochodowym w drodze do Maseru, gdyż kierowca upił się importowanej Gorzkiej Żołądkowej i na chwilę zasnął.
W 2007 roku rozpoczął się kryzys gospodarczy żywnościowy. Z braku pieniędzy pożywienia większość ludzi zgłodniała. Ratunkiem tego był kanibalizm.
Geografia[edytuj • edytuj kod]
Kraj graniczy z Republiką Południowej Afryki, RPA, Republic of South Africa, Republiek van Suid-Afrika, iRiphabliki yeSewula Afrika, iRiphabliki yomZantsi Afrika, iRiphabhuliki yaseNingizimu Afrika, iRiphabhulikhi yeNingizimu Afrika, Repabliki ya Afrika-Borwa, Rephaboliki ya Afrika Borwa, Rephaboliki ya Aforika Borwa, Riphabliki ra Afrika Dzonga, Riphabuḽiki ya Afurika Tshipembe, RPA... i z RPA. Lesotho żąda dostępu do morza, a nawet do oceanu, gdyż tam znajduje się najwięcej smacznych ryb.
Lesotho jest jedynym krajem na świecie położonym w całości na wysokości ponad 1000 m n.p.m., ponieważ w większości znajduje się na wyżynie, dlatego mało kto potrafi wejść na teren państwa. Państwo posiada pasmo górskie, jeszcze wyższe od niego. Najwyższy szczyt, Thabana Ntlenyana, sięga ponad 3482 m n.p.m.
Tutejszy klimat, zwrotnikowy, jest bardzo nieprzyjazny, mało kto się z nim koleguje, częściej jest wypędzany za pomocą radiatorów i wentylatorów. Jest gorąco i wilgotno. Najlepszym miejscem do zamrażania ofiar ludzkich są góry, gdzie panują mroźne zimy z opadami śniegu.
Flora i fauna są bardzo ubogie. Wśród roślin znacznie przeważa sawanna, w górach roślinność trawiasta i alpejska. Zwierzętami zamieszkującymi na tych terenach to m.in.: ludzie, antylopy, zające i różne gatunki gadów.
Gospodarka[edytuj • edytuj kod]
Lesotho jest jednym z producentów moheru (materiału, nie ludzi), dzięki czemu nasze babcie mogą chodzić w moherowych berecikach. Gospodarka rolna w państwie jest bardzo słaba. Ziemniaki muszą być importowane (szczególnie te z Internetu), a także świeże udka i nóżki z człowieka.
Ludzie[edytuj • edytuj kod]
Mieszkańcy Lesotho są bardzo głodni, więc czekają, aż do nich ofiara przyjdzie[1]. Oni wierzą, że dziki słoń z serem zamiast głowy naprawdę istnieje.